1.1. Model neguj\u0105cy porozumienie<\/em><\/strong><\/p>\n\n\n\n

Podczas rozm\u00f3w prowadzonych z dzie\u0107mi i m\u0142odzie\u017c\u0105 szkoln\u0105, mimowolnie przyjmujemy postaw\u0119, w kt\u00f3rej to my chcemy by\u0107 jednostk\u0105 dominuj\u0105c\u0105. Pewne predyspozycje aparatu psychicznego cz\u0142owieka determinuj\u0105 tego typu zachowania. Przez wy\u017csz\u0105 pozycj\u0119 spo\u0142eczn\u0105, znacz\u0105c\u0105 r\u00f3\u017cnic\u0119 wieku, czy te\u017c zdobyte do\u015bwiadczenie \u017cyciowe – pozwalamy sobie na pewien egocentryzm w stosunku do naszego rozm\u00f3wcy. Skupiaj\u0105c uwag\u0119 na sobie, cz\u0119sto przekraczamy granic\u0119 r\u00f3wno\u015bci, kt\u00f3ra jest istotnym elementem komunikacji bez barier. Subiektywizuj\u0105c wyra\u017cane my\u015bli, cz\u0119sto ukierunkowujemy rozmow\u0119 w stron\u0119 oceniania, a to prowadzi do krytyki, kt\u00f3ra rzadko bywa motywuj\u0105ca.<\/p>\n\n\n\n

O skutkach przyj\u0119cia postawy dominuj\u0105co-os\u0105dzaj\u0105cej cz\u0119sto \u015bwiadczy pojawiaj\u0105ca si\u0119 w\u015br\u00f3d dzieci i m\u0142odzie\u017cy postawa agresywna, wynikaj\u0105ca z poczucia doznanej niesprawiedliwo\u015bci i krzywdy. Z powodzeniem obserwowa\u0107 mo\u017cemy j\u0105 w \u015brodowisku r\u00f3wie\u015bniczym, poniewa\u017c osoba taka ma potrzeb\u0119 wy\u0142adowania negatywnych emocji na kim\u015b s\u0142abszym, uleg\u0142ym. Jest to schemat polegaj\u0105cy na ch\u0119ci odwetu za doznane przykro\u015bci, kt\u00f3ry tak\u017ce objawia si\u0119 w doros\u0142ym \u017cyciu – w stosunku do wsp\u00f3\u0142ma\u0142\u017conk\u00f3w, hierarchicznie ni\u017cej postawionych pracownik\u00f3w, a przede wszystkim w\u0142asnych dzieci. <\/p>\n\n\n\n

1.2  Komunikacja bez barier. Postawa empatii i szacunku.<\/em><\/strong><\/p>\n\n\n\n

Nadrz\u0119dn\u0105 rol\u0119 w budowaniu wzmacniaj\u0105cych komunikat\u00f3w odgrywa zrezygnowanie z negatyw\u00f3w. To szerokie poj\u0119cie uwzgl\u0119dnia w tym kontek\u015bcie, takie sytuacje jak: ujemne warto\u015bciowanie zachowa\u0144 dziecka, a w efekcie – wyra\u017canie wprost negatywnych komentarzy. Nios\u0105 one bowiem za sob\u0105 du\u017ce zagro\u017cenie, poniewa\u017c na ich podstawie, ucze\u0144 kszta\u0142tuje my\u015blenie na sw\u00f3j temat, z kt\u00f3rego nast\u0119pnie korzysta, wyja\u015bniaj\u0105c sobie tym \u017cyciowe niepowodzenia. Prowadzi to do braku aktywnego dzia\u0142ania i podejmowania koniecznych do spe\u0142nienia osobistego zmian. Pozbawione motywacji dziecko przyjmuje biern\u0105 postaw\u0119 wobec siebie samego, jak i otaczaj\u0105cego go \u015brodowiska: rodzinnego, r\u00f3wie\u015bniczego i szkolnego. Jak zatem nale\u017cy post\u0119powa\u0107, aby podejmowa\u0107 skuteczn\u0105 (i inspiruj\u0105c\u0105!) rozmow\u0119 z uczniem? Odpowied\u017a na to pytanie kryje si\u0119 w ha\u015ble: empatia oraz szacunek. Te dwa okre\u015blenia powinny determinowa\u0107 spos\u00f3b komunikacji z dorastaj\u0105c\u0105 jednostk\u0105, a tym samym kszta\u0142towa\u0107 jego aktywne postawy spo\u0142eczne. Akceptacja i ch\u0119\u0107 zrozumienia (lub przynajmniej powstrzymania si\u0119 od krytyki) m\u0142odego cz\u0142owieka buduje w nim \u015bwiadomo\u015b\u0107 warto\u015bci w\u0142asnej osoby. Przekazuj\u0105c pozytywnie nacechowane komentarze, dajemy szans\u0119 na wzbudzenie u naszego wychowanka poczucia odpowiedzialno\u015bci za swoje zachowanie, kt\u00f3re jak zauwa\u017cy – b\u0119dzie odbierane powa\u017cnie i z nale\u017cytym szacunkiem.<\/p>\n\n\n\n

1.3 J\u0119zykowy przewodnik pokonywania trudno\u015bci komunikacyjnych<\/em><\/strong><\/p>\n\n\n\n

Ka\u017cdy komunikat, kt\u00f3ry kierujemy do swoich podopiecznych powinien by\u0107 zbudowany z dba\u0142o\u015bci\u0105 o precyzj\u0119 i jasno\u015b\u0107 jego konotacji. Unikajmy zatem sformu\u0142owa\u0144 nazywaj\u0105cych zdarzenia og\u00f3lnikowo, np: zawsze tak robicie, mo\u017cna si\u0119 by\u0142o tego po was spodziewa\u0107<\/em>\u2026 Czy w takich sytuacjach zastanawiamy si\u0119, jak ucze\u0144 mo\u017ce odebra\u0107 wyra\u017cenie: \u201ctak robicie\u201d czy \u201ctego spodziewa\u0107\u201d ? Pojawia si\u0119 pytanie: tego, to znaczy czego? Tak, to znaczy jak? Cz\u0119sto dzieci i m\u0142odzie\u017c szkolna nie uzyskuj\u0105 odpowiedzi na te w\u0105tpliwo\u015bci, a one gin\u0105c w\u015br\u00f3d nat\u0142oku emocji – powoduj\u0105 negatywny odbi\u00f3r i niech\u0119\u0107 ze strony wychowanka – zar\u00f3wno do nas, jak i podj\u0119cia aktywnej zmiany na lepsze.<\/p>\n\n\n\n

Istotn\u0105 rol\u0105 w procesie skutecznej komunikacji jest rezygnacja z aksjologicznie nacechowanych przys\u0142\u00f3wk\u00f3w, takich jak: zawsze<\/em> i opozycyjnie – nigdy<\/em>. Niewinnie wygl\u0105daj\u0105ce zwroty, cz\u0119sto powoduj\u0105 negatywn\u0105 konotacj\u0119 naszej wypowiedzi, poniewa\u017c przyporz\u0105dkowuj\u0105 okre\u015blone zachowania do szeregu. Wynikaj\u0105cy z tego brak indywidualnego podej\u015bcia do jednostki w jego procesie wychowawczym niszczy efektywny przep\u0142yw informacji, kt\u00f3re z za\u0142o\u017cenia – mia\u0142y przynie\u015b\u0107 oczekiwane rezultaty.<\/p>\n\n\n\n

Podobnie sprawa si\u0119 ma z odwa\u017cnym (lecz nie przynosz\u0105cym korzy\u015bci) formu\u0142owaniem wypowiedzi w oparciu o wyra\u017cenia typu: bardzo mnie zawiod\u0142e\u015b <\/em>czy teraz ju\u017c ci nie zaufam<\/em>. Gra na emocjach dorastaj\u0105cej jednostki nie jest dobrym rozwi\u0105zaniem. Okazuj\u0105c swoj\u0105 dominacj\u0119, nie dajemy dziecku przestrzeni na jego odczucia, a wr\u0119cz przeciwnie – odnosimy si\u0119 do nich z krytyk\u0105, kt\u00f3ra ma dzia\u0142anie destruktywne na dalsze post\u0119powanie m\u0142odej osoby. Cz\u0119sto pochopnie \u201crzucone\u201d s\u0142owa, rani\u0105 dziecko i w efekcie budz\u0105 bunt i agresj\u0119 do nas samych. Czy naprawd\u0119 taki jest nasz cel? Pytanie zdaje si\u0119 by\u0107 retoryczne.<\/p>\n\n\n\n

Warto przyjrze\u0107 si\u0119 tak\u017ce wyra\u017ceniu \u201cm\u00f3g\u0142by\u015b\u201d, kt\u00f3re nie niesie za sob\u0105 aktywnego dzia\u0142ania, dlatego starajmy si\u0119 jasno okre\u015bla\u0107 nasze pro\u015bby, poprzez u\u017cycie formy: prosz\u0119 wykonaj\u2026<\/em>, prosz\u0119 powiedz\u2026<\/em>, prosz\u0119 o cisz\u0119 w sali<\/em>, itp.<\/p>\n\n\n\n

Materia\u0142 opracowany na podstawie: J. Kordzi\u0144ski, Zasady efektywnej komunikacji jako podstawa organizacji procesu efektywnego uczenia si\u0119 uczni\u00f3w,<\/em> [w:] Szko\u0142a dialogu czyli o narz\u0119dziach w pracy nauczyciela opartych na aktywnej komunikacji z uczniem<\/em>, Warszawa 2016, s. 36-41.<\/p>\n\n\n\n

autor artyku\u0142u: Justyna Miraczewska<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

1.1. Model neguj\u0105cy porozumienie Podczas rozm\u00f3w prowadzonych z dzie\u0107mi i m\u0142odzie\u017c\u0105 szkoln\u0105, mimowolnie przyjmujemy postaw\u0119, w kt\u00f3rej to my chcemy by\u0107 jednostk\u0105 dominuj\u0105c\u0105. Pewne predyspozycje aparatu psychicznego cz\u0142owieka determinuj\u0105 tego typu zachowania. Przez wy\u017csz\u0105 pozycj\u0119 spo\u0142eczn\u0105, znacz\u0105c\u0105 r\u00f3\u017cnic\u0119 wieku, czy te\u017c zdobyte do\u015bwiadczenie \u017cyciowe – pozwalamy sobie na pewien egocentryzm w stosunku do naszego rozm\u00f3wcy. Skupiaj\u0105c uwag\u0119 na sobie, cz\u0119sto przekraczamy granic\u0119 r\u00f3wno\u015bci, kt\u00f3ra jest istotnym elementem komunikacji bez barier. Subiektywizuj\u0105c wyra\u017cane my\u015bli, cz\u0119sto ukierunkowujemy rozmow\u0119 w stron\u0119 oceniania, a to prowadzi do krytyki, kt\u00f3ra rzadko bywa motywuj\u0105ca. O skutkach przyj\u0119cia postawy dominuj\u0105co-os\u0105dzaj\u0105cej cz\u0119sto \u015bwiadczy pojawiaj\u0105ca si\u0119 w\u015br\u00f3d dzieci i\u2026<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":3046,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[16],"tags":[],"blocksy_meta":{"styles_descriptor":{"styles":{"desktop":"","tablet":"","mobile":""},"google_fonts":[],"version":5}},"yoast_head":"\n